M&A là gì? M&A là thuật ngữ rất phổ biến trong lĩnh vực đầu tư hoặc kinh doanh. Những thương vụ mua lại, sáp nhập M&A nổi tiếng trên thế giới và cả ở Việt Nam. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu bản chất của những phi vụ này. Để hiểu rõ hơn về những thương vụ M&A là gì, mời bạn đọc tiếp bài viết dưới đây
1. M&A là gì?
Thuật ngữ M&A được viết tắt của cụm từ Mergers (Sáp nhập) và Acquisitions (Mua lại). M&A là hoạt động mua bán và giành quyền kiểm soát doanh nghiệp thông qua việc sáp nhập hoặc mua lại các doanh nghiệp trên thị trường. Để tiến hành giao dịch mua lại hoặc sáp nhập giữa hai hay nhiều doanh nghiệp thì việc đó phải tạo ra được những giá trị mới cho cổ đông.
Những thương vụ M&A đều nhằm mục đích tham gia và quyết định các vấn đề quan trọng của doanh nghiệp bị mua lại hoặc sáp nhập chứ không chỉ đơn giản là sở hữu cổ phần.
2. Tầm quan trọng của M&A là gì?
Thương vụ M&A đem lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp như:
- Giúp doanh nghiệp có thể mở rộng thị phần, có hiệu quả kinh doanh tốt hơn, giảm số lượng nhân viên cần thiết, cắt bớt chi phí phát sinh không cần thiết, ứng dụng công nghệ được chuyển giao,…
- M&A giúp doanh nghiệp cải thiện tình hình tài chính, sau một phi vụ M&A, doanh nghiệp sẽ tăng thêm nguồn vốn sử dụng và khả năng tiếp cận nguồn vốn, phân tán rủi ro và tăng cường tính minh bạch tài chính
- Sau khi thực hiện M&A, 2 bên có thể khai thác những lợi thế lẫn nhau, tăng thị phần, biết tận dụng quan hệ khách hàng và khả năng bán chéo sản phẩm/dịch vụ sẽ góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh.
- Đối với các nhà đầu tư, M&A là một cách hiệu quả để bạn bước vào thị trường nhanh chóng mà không tốn quá nhiều thời gian để tìm kiếm dự án hay làm các thủ tục hành chính.
3. Hạn chế của M&A là gì?
Bên cạnh những ưu điểm mà hoạt động M&A mang lại, M&A cũng có một số hạn chế như:
- Việc mua lại một doanh nghiệp tốn chi phí khá lớn để có thể nắm giữ quyền kiểm soát doanh nghiệp đó.
- Các vấn đề pháp lý liên quan đến M&A khá phức tạp, chi phí cao cho những việc xử lý pháp lý.
- Khi tập trung mua lại 1 doanh nghiệp khác có thể sẽ khiến cho công ty của bạn bỏ qua nhiều cơ hội giao dịch khác trên thị trường.
- Việc sáp nhập 2 doanh nghiệp với nhau có thể xảy ra xung đột, gây khó khăn cho việc quản lý, vận hành và rủi ro giá cổ phiếu giảm trên thị trường.
4. Các hình thức M&A phổ biến hiện nay là gì?
M&A có thể thực hiện dưới nhiều hình thức khác nhau dựa vào cơ cấu tài chính của doanh nghiệp. M&A có thể thực hiện bằng cách:
- Sáp nhập và hợp nhất: Sáp nhập là việc hợp nhất công ty này vào công ty khác. Lúc này, công ty bị sáp nhập sẽ ngừng tồn tại, công ty sáp nhập vẫn tồn tại. Việc hợp nhất sẽ tạo ra một doanh nghiệp hoàn toàn mới trên cơ sở hợp nhất công ty cũ.
- Thâu tóm cổ phần: Là việc công ty này thu gom, mua lại phần lớn hoặc toàn bộ cổ phần của các cổ đông công ty khác
- Thâu tóm tài sản: Các công ty cùng thương lượng mua bán một khối lượng tài sản nhất định nào đó trong doanh nghiệp mục tiêu
Hai hình thức phổ biến nhất đó là mua lại cổ phần hoặc mua lại tài sản.
5. Quy trình tổng quát của một thương vụ M&A
- Bước 1: Lập kế hoạch M&A cụ thể với mục đích với lộ trình rõ ràng, phương pháp để đạt được mục tiêu đó.
- Bước 2: Xác định đối tượng mục tiêu. Doanh nghiệp muốn mua lại hay sáp nhập cần tìm hiểu, đánh giá đối tượng mục tiêu và chọn công ty phù hợp để thực hiện hoạt động M&A. Từ đó, lập ra danh sách những công ty có thể mua lại mà phù hợp với mục đích M&A của doanh nghiệp
- Bước 3: Xác định những công ty tiềm năng có thể mua lại
- Bước 4: Liên hệ với những công ty tiềm năng có thể mua lại đó để tìm hiểu mong muốn và nhu cầu của đối phương.
- Bước 5: Thu thập những thông tin liên quan đến công ty tiềm năng bằng cách yêu cầu doanh nghiệp đó cung cấp các bảng báo cáo tài chính, dữ liệu liên quan đến sản xuất, tình hình nợ, khách hàng…
- Bước 6: Hai bên đàm phán và thương lượng các điều khoản chi tiết
- Bước 7: Thẩm định giá trị của công ty mục tiêu bằng cách điều tra trực tiếp, phân tích đa chiều doanh nghiệp đó (Chỉ số tài chính, tài sản cố định, nguồn nhân lực, nguồn khách hàng, nợ…).
- Bước 8: Tiến hành thỏa thuận và ký kết hợp đồng mua bán theo điều khoản 2 bên đã thống nhất trước đó.
- Bước 9: Thực hiện thanh toán tài chính theo thoả thuận giữa 2 bên
- Bước 10: Hai nhóm quản lý của 2 bên có thể điều chỉnh lại 1 số điều khoản cần thiết. Sau đó có thể kết thúc quá trình M&A.
6. 5 thương vụ M&A nổi tiếng tại Việt Nam
- Central Group mua lại Big C vào năm 2016 với giá 1.14 tỷ đô để sở hữu thương hiệu này. Central Group còn đầu tư mua lại điện máy Nguyễn Kim
- Thaibev và Sabeco: Công ty Thai Beverage mua lại 53,59% cổ phần công ty Bia rượu nước giải khát Sài gòn Sabeco với giá 4,8 tỷ đô.
- SK Group và Vingroup: SK Group – South East Asia mua lại 6,1% cổ phần của Vingroup với giá 1 tỷ đô để trở thành đối tác chiến lược của tập đoàn này vào năm 2019
- GIC Private Limited và Vinhomes: Tháng 4 năm 2018, quỹ đầu tư chính phủ Singapore mua lại Vinhomes với giá 1,3 tỷ đô
- Vinacapital và Khách sạn Hilton Opera Hà Nội: Vinacapital mua lại 70% cổ phần của khách sạn Hilton Opera Hà Nội với giá 43 triệu đô.
Xem thêm: Cách áp dụng lãi kép trong chứng khoán
Trên đây là những chia sẻ kiến thức về M&A là gì và quy trình của một thương vụ M&A để sáp nhập doanh nghiệp thành công. Các thương vụ M&A khá phổ biến trên thị trường hiện nay nhằm thực hiện các mục tiêu kinh tế riêng của từng doanh nghiệp.