GDP là gì? GDP là một chỉ số quan trọng và được nhắc đến thường xuyên trong các báo cáo tài chính. Bạn có thể bắt gặp chỉ số GDP của một quốc gia đang tăng trưởng ở các tin tức về tài chính, kinh tế thị trường. Vậy GDP là gì hay GDP bình quân đầu người là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay sau đây.
1. GDP là gì?
Khái niệm GDP là gì? GDP là một chỉ số quan trọng trong việc đánh giá tổng quan sự tăng trưởng nền kinh tế ở một quốc gia tại thời điểm nhất định. Chỉ số này thường được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực kinh tế tài chính.
GDP được viết tắt từ cụm Gross Domestic Product, nó có nghĩa là tổng sản phẩm quốc nội. Đây là một chỉ số tiêu dùng để mô tả tổng giá trị hàng hóa, tài sản, dịch vụ cuối cùng được sản xuất ra trong phạm vị một quốc gia hoặc một khoảng thời gian nhất định.
Giá trị GDP thị trường của các hàng hóa, dịch vụ sẽ biểu thị số tiền mà người dùng có khả năng chi trả. Chỉ số GDP bình quân đầu người này phản ánh chính xác giá trị của những loại hàng hóa và dịch vụ này.
Nói cách khác, chỉ số GDP thể hiện giá trị cuối cùng của hàng hóa, dịch vụ mà không kể đến quá trình. Thông thường, chỉ số này được tính theo lãnh thổ kinh tế như hình thức kinh doanh, đơn vị hoạt động sản xuất kinh doanh,…
GDP của Việt Nam năm 2021 khoảng 3.743 USD. Đến năm 2025, chỉ số này có thể dự kiến đạt 4.700 – 5.000 USD.
2. Ý nghĩa của GDP
Sau khi nắm được khái niệm GDP là gì, bạn cần biết được ý nghĩa của chỉ số GDP. Chỉ số GDP rất quan trọng để có thể đánh giá tình trạng phát triển của một đất nước với vai trò tác động lên nền kinh tế. Ý nghĩa của GDP đối với một quốc gia là:
- GDP là thước đo để đánh giá tốc độ tăng trưởng kinh tế của một quốc gia. Đồng thời GDP còn cho thấy sự biến động giá cả thị trường của hàng hoá hoặc dịch vụ theo thời gian.
- Nếu chỉ số tăng hay giảm cũng có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế. Khi GDP giảm là dấu hiệu của suy thoái kinh tế, lạm phát, thất nghiệp, tiền mất giá,… Điều này có tác động tiêu cực đến quá trình sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân.
- Dựa vào GDP bình quân đầu người sẽ cho biết mức thu nhập tương đối và chất lượng sống của người dân ở mỗi quốc gia như thế nào.
- GDP giúp nhà đầu tư đánh giá đuwocj tiềm năng tăng trưởng của một quốc gia. Từ đó họ có thể ra quyết định có rót vốn vào hay không.
Mỗi chỉ số đều có ý nghĩa, thể hiện cho từng chức năng riêng, nó không bao quát toàn bộ nền kinh tế.
3. Một số yếu tố ảnh hưởng đến GDP là gì?
Chỉ số này chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Trong đó có 3 yếu tố ảnh hưởng lớn đến chỉ số này. Bao gồm:
Dân số: Yếu tố dân số và GDP có mối quan hệ chặt chẽ không thể tách rời. Bởi dân số là nguồn lực lao động chính tạo ra hàng hóa, dịch vụ. Và nó cũng là đối tượng tiêu thụ sản phẩm hoặc dịch vụ được tạo ra. Dựa vào yếu tố này có thể tính được thu nhập bình quân đầu người của một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định.
FDI (Foreign Direct Investment): Là chỉ số đầu tư trực tiếp từ nước ngoài bao gồm các khoản đầu tư của cá nhân hoặc tổ chức doanh nghiệp ở nước ngoài đầu tư nguồn vốn để xây dựng nhà máy, xí nghiệp, sử dụng nguồn nhân công địa phương để sản xuất ra hàng hóa, dịch vụ sử dụng. FDI góp một vai trò rất lớn đến GDP của nước sở tại.
Lạm phát: Là hiện tượng tăng giá chung liên một cách liên tục đáng báo động của hàng hoá. Theo thời gian sẽ làm mất giá trị của đồng tiền ở một quốc gia nào đó. Lạm phát là một yếu tố tất yếu cho sự phát triển của một quốc gia, nhưng nếu tốc độ lạm phát tăng quá mức sẽ dẫn đến khủng hoảng kinh tế. Vì vậy, Nhà nước cần đưa ra các chính sách phù hợp để kiểm soát được tình hình lạm phát trong nước ở mức an toàn.
4. Công thức tính GDP
Theo phương pháp chi phí (theo thu nhập)
Xét về yếu tố chi tiêu, giá trị GDP của một quốc gia sẽ bao gồm: tiền lương, tiền lãi, lợi nhuận và cả tiền thuê sinh ra trong nền kinh tế của nội địa.
GDP = W + I + Pr + R + Ti +De
Trong đó:
- W – Wage: Tiền lương
- I – Interest: Tiền lãi
- Pr – Profit: Lợi nhuận
- R – Rent: Tiền thuê
- Ti – Indirect tax: Thuế gián thu (khoản thuế dịch vụ, trợ cấp của chính phủ cho hàng hoá)
- De – Depreciation: Phần khấu hao (hao mòn) tài sản cố định cho sản xuất
Theo phương pháp chi tiêu (tổng chi tiêu)
Đây được xem là phương pháp tính chính xác nhất. Giá trị tổng sản phẩm quốc nội của một quốc gia sẽ được tính bằng tổng tất cả số tiền mà các hộ gia đình trong quốc gia đó tiêu dùng vào việc mua sắm hàng hóa và sử dụng dịch vụ.
GDP = C + G + I + NX
- C là tổng chi tiêu của hộ gia đình bao gồm các khoản chi cho sản phẩm, dịch vụ
- I là tổng tiêu dùng của các nhà đầu tư vào quốc gia đó.
- G là tổng các khoản chi tiêu của chính phủ gồm các khoản chi tiêu y tế, giáo dục, giao thông,..
- NX (cán cân thương mại) là giá trị xuất khẩu ròng của nền kinh tế. NX = X (xuất khẩu) – M (nhập khẩu)
Qua bài viết trên, hy vọng bạn đọc đã hiểu được GDP là gì và cách tính GDP chính xác nhất. GDP là một khái niệm được sử dụng rất nhiều trong nền kinh tế, nó được dùng để đánh giá năng lực phát triển của một quốc gia. Hiểu được GDP, bạn đọc sẽ hiểu rõ hơn về thực trạng kinh tế nước ta.