Thị trường chứng khoán phản ánh lại nền kinh tế thị trường của một quốc gia. Chu kỳ kinh tế có ảnh hưởng như thế nào đến chứng khoán. Khi nắm rõ được chu kỳ kinh tế sẽ giúp bạn có những cơ hội đầu tư hiệu quả, gia tăng lợi nhuận.
1. Chu kỳ kinh tế là gì?
Chu kỳ kinh tế hay còn gọi là Business Cycle. Đây là khái niệm chỉ sự biến động của GDP có tính chu kỳ của một nền kinh tế. Bởi vì kinh tế thị trường không tăng trưởng mãi, cũng không suy thoái mãi mà luôn biến động liên tục. Chu kỳ kinh tế gồm các chuỗi sự kiện, được lặp lại theo thời gian qua các giai đoạn: suy thoái, phục hồi, hưng thịnh.
GDP (Gross Domestic Product): là tổng sản phẩm quốc nội được sản xuất trong một khoảng thời gian nhất định.
2. Chu kỳ kinh tế có mấy giai đoạn?
Chu kỳ kinh tế sẽ biến động GDP theo từng giai đoạn khác nhau. Khi nắm được những giai đoạn của chu kỳ kinh tế, các nhà phân tích sẽ đánh giá được cơ hội đầu tư.
2.1 Recession – Giai đoạn suy thoái
Là thuật ngữ kinh tế vĩ mô chỉ sự suy giảm đáng kể của nền kinh tế bao gồm (sản lượng hàng hoá giảm, tỷ lệ thất nghiệp tăng cao, lương thấp,..). Điều này dẫn đến GDP của nền kinh tế suy thoái.
2.2 Trough – Giai đoạn đáy chu kỳ – khủng hoảng kinh tế
Giai đoạn này nền kinh tế đã bị mất cân bằng ở mức nghiêm trọng trong mọi lĩnh vực của nền kinh tế. Điều này sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng sống của người dân và doanh nghiệp.
Nhà nước có động thái hỗ trợ về tài chính bằng cách bơm tiền vào nền kinh tế, giảm lãi suất, có các chính sách trợ giá. Mục đích làm giảm đà suy thoái kinh tế chung của thị trường. Do đó, lạm phát ở giai đoạn này có sự tăng nhẹ.
2.3 Recovery – Giai đoạn phục hồi
Ở giai đoạn này nền kinh tế bắt đầu có sự tăng trưởng trở lại. Trong đó sản lượng tăng trưởng trở lại, tỷ lệ thất nghiệp giảm, thu nhập tăng, thị trường hàng hoá sôi nổi trở lại, lợi nhuận và doanh thu của các công ty ghi nhận cao trở lại… GDP liên tục ở mức dương và tăng trưởng vượt bậc so với giai đoạn trước đó. Tỷ lệ lạm phát trong giai đoạn này ở mức vừa phải và có xu hướng giảm.
2.4 Peak – Giai đoạn đạt đỉnh của chu kỳ
Đây là giai đoạn đỉnh của chu kỳ kinh tế. Giá trị GDP giai đoạn này ở mức cao nhưng tăng trưởng chậm hơn giai đoạn phục hồi vì nền kinh tế đã đạt đỉnh. Sản lượng thực tế, công ăn việc làm, hoạt động tiêu dùng, sản xuất của nền kinh tế đạt mức cao nhất.
Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm có tỷ lệ lạm phát cao, đồng tiền bắt đầu bị mất giá. Về cơ bản, nền kinh tế lúc này đã đạt đỉnh cao nhất và bắt đầu giai đoạn suy thoái, bước sang chu kỳ mới.
3. Đầu tư theo chu kỳ kinh tế
Tại Việt Nam, ta có thể xác định chu kỳ kinh tế Việt Nam hiện nay là 10 năm 1 lần. Hiện tượng khủng hoảng kinh tế gần nhất là năm 2008 với sự bùng nổ của bong bóng bất động sản. Đây là giai đoạn suy thoái kinh tế thế giới lớn nhất mà Việt Nam ta cũng chịu ảnh hưởng nhiều từ thị trường tài chính.
Chu kỳ kinh tế gần đây nhất của Việt Nam có đáy chu kỳ bắt đầu từ năm 2019-2021. Đến thời điểm hiện tại 2022, chu kỳ kinh tế ở nước ta đang bước vào giai đoạn phục hồi, mức GDP bắt đầu tăng trưởng trở lại.
4. Cách đầu tư chứng khoán hiệu quả theo chu kỳ kinh tế
Khi nắm rõ chu kỳ kinh tế, các nhà đầu tư sẽ đánh giá được cơ hội và tìm chiến lược đầu tư chứng khoán phù hợp. Sau đây là một số kinh nghiệm đầu tư chứng khoán theo chu kỳ kinh tế.
4.1. Hiểu rõ mối quan hệ thị trường chứng khoán và chu kỳ kinh tế
Khi nền kinh tế suy thoái thì thị trường chứng khoán chạm đáy. Khi nền kinh tế chạm đáy thì thị trường chứng khoán sẽ có những tín hiệu khởi sắc và tăng nhẹ trở lại. Khi giá trị của thị trường chứng khoán đạt đỉnh, nền kinh tế lúc này bước vào giai đoạn phục hồi và ngược lại.
Do đó, từ mối quan hệ giữa thị trường chứng khoán và chu kỳ kinh tế, các nhà phân tích đầu tư có thể xác định được thời điểm mua/bán chứng khoán hợp lý nhất.
4.2. Lựa chọn lĩnh vực và mã chứng khoán đầu tư theo chu kỳ kinh tế
Trong chu kỳ kinh tế, một số ngành sẽ có sự tăng trưởng cao do những chính sách hỗ trợ của nhà nước. Chúng ta sẽ xem xét qua 4 giai đoạn của chu kỳ kinh tế để tìm ra những đặc điểm của từng ngành.
- Giai đoạn đáy chu kỳ: Nhà nước thường bơm tiền vào các ngành như: tài chính-ngân hàng, logistic,..để phục hồi. Nhu cầu kinh tế phục hồi sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng cho ngành logistic. Do đó, các nhà đầu tư nên lựa chọn mã bluechip của các ngành trên sẽ có lợi hơn.
- Giai đoạn phục hồi: Các nhóm ngành công nghiệp, xây dựng, công nghệ,..sẽ là lựa chọn tốt nhất để đầu tư. Vì ở giai đoạn này, các nhóm ngành này có dấu hiệu tăng trưởng trở lại.
- Giai đoạn đỉnh: Đầu tư vào các nhóm ngành tiêu dùng, kim loại, năng lượng, y tế, du lịch, trang sức… sẽ phù hợp. Vì các nhóm ngành này có tốc độ tăng trưởng mạnh do nhu cầu của người dân tăng mạnh.
- Giai đoạn suy thoái kinh tế: Trong giai đoạn này, đa phần các lĩnh vực đều không thích hợp cho việc đầu tư chứng khoán. Bên cạnh đó, vẫn có một số nhóm ngành hưởng lợi từ sự suy thoái kinh tế như: Bất động sản, ngân hàng… Nhà đầu tư có thể phân tích để lựa chọn mã chứng khoán đầu tư phù hợp.
Trên đây là những thông tin cơ bản về 4 giai đoạn của chu kỳ kinh tế và cách đầu tư hiệu quả vào chu kỳ kinh tế. Hy vọng qua bài viết này, bạn sẽ nắm rõ được những đặc điểm của từng chu kỳ để có lựa chọn đầu tư hiệu quả.
